Red de Driemaster

Onderwijs onder druk

De Sluiting van basisschool de Driemaster zal ook zijn weerslag hebben op de andere scholen in Nijmegen.
150 kinderen zullen 'zij-instromen' in de bestaande klassen van de overige centrumscholen. Dat zal in sommige gevallen inhouden dat klassen moeten uitbreiden naar 'plof'klasssen met meer dan 33 kinderen per groep.

In een tijd waarin het onderwijsniveau aanzienlijk afneemt en steeds meer leraren het moeilijk hebben door de hoge werkdruk, beschouwen wij dit als een zeer verontrustende ontwikkeling.

stop de plannen voor plofklassen

Wij geven ouders, kinderen, leerkrachten een stem. Kom in actie en vul de vragenlijst in.

Schoolbesturen zijn voornemens om kleinere scholen in Nijmegen te sluiten en de overige scholen voller te maken. De gevolgen van dit beleid worden uitvoerbaar door klassen en scholen uit te breiden. Wettelijk gezien mag dit, maar dit kan vervelende gevolgen hebben.

Met deze korte vragenlijst willen we dat ook de stem van kinderen, ouders en leerkrachten wordt gehoord. We zullen de samenvatting van deze peiling delen met besturen, gemeente en media om aandacht te creëren voor zorgen over de gevolgen van dit beleid.

We hopen dat u deze korte enquête invult, alle antwoorden op de vragen zullen anoniem worden verwerkt.


"Wij zijn tegen schaalvergroting in het onderwijs.
Zet het welzijn van de kinderen op de eerste plaats!"

— Red de Driemaster

stop de plannen voor plofklassen

Alle Nijmeegse kinderen in plofklassen?

Basisschool de Driemaster in Bottendaal gaat sluiten. Het leerlingenaantal schommelt de afgelopen jaren rond de 150 en dat is niet rendabel, aldus bestuurder van de Stichting Sint Josephscholen waar de Driemaster onder valt. Bovendien meent de bestuurder dat de kwaliteit van het onderwijs op een kleine school niet te waarborgen is. Gevolg: vanaf het nieuwe schooljaar zullen de leerlingen herverdeeld worden onder omliggende basisscholen.


Ouders en buurtbewoners hebben tal van bezwaren geuit. Eén van de bezwaren berust op het feit dat er volgens ouders onvoldoende capaciteit is op omliggende basisscholen om de leerlingen van de Driemaster op te kunnen vangen. Meerdere ouders informeerden reeds bij basisscholen in de buurt, maar kregen vaak afwijzend antwoord: geen plek. Toch probeert bestuurder Karin Albers, ouders en leerlingen gerust te stellen; ‘geen zorgen, er is voldoende plek en we kijken waar extra plekken gecreëerd kunnen worden’. Gezien meerdere onzorgvuldigheden in het proces tot sluiting hadden ouders weinig vertrouwen in deze belofte en sloegen zelf aan het rekenen.




Hoeveel kinderen passen er eigenlijk op een school?
En wanneer is een school eigenlijk vol?


Maximumcapaciteit blijkt een rekbaar begrip

In en om Bottendaal rekenen de meeste scholen met een groepsgrootte van maximaal 28 leerlingen. Een 29e of 30ste leerling wordt alleen met hoge uitzondering geplaatst, maar doorgaans krijgen ouders te horen dat er geen plek is. De meeste scholen rondom de Driemaster zitten in veel leerjaren nagenoeg aan deze maximale capaciteit. Er zijn enkele plekken beschikbaar maar lang niet genoeg om leerlingen van de Driemaster met broertjes en zusjes op dezelfde school te plaatsen, met nog enige keuzevrijheid van school/ schoolsysteem.

Waarom blijft de bestuurder, en overigens ook de gemeente, roepen dat er plek genoeg is? Hoewel er tot nu toe maximaal 28 leerlingen in de klas zaten, hebben de meeste schoolgebouwen capaciteit voor meer kinderen. De maximale capaciteit is namelijk niet berekend op de grootte van een klas maar de oppervlakte van een schoolgebouw. Een leerling (zonder extra ondersteuningsbehoefte) staat voor 3,5m2. Wettelijk gezien mogen klassen dus volgezet worden met 33 of soms wel 35 leerlingen. Zolang de gebouwcapaciteit het maar toelaat en er geen kinderen zijn met extra ondersteuningsbehoefte natuurlijk.


Met het sluiten van de Driemaster kunnen leerlingen alleen een andere plek krijgen op een school in de buurt door bestaande klassen uit te breiden.  De bestuurder doet een beroep op de basisschooldirecteuren om zo extra plekken te creëren. Daardoor kunnen deze kinderen wellicht toch in de buurt naar school. Directeuren spannen zich in om alle leerlingen te plaatsen, maar met het sluiten van de Driemaster zullen veel klassen uitkomen op 30+ leerlingen.


Grote klassen desastreus voor leerprestaties, dit treft ook jouw kind

Meerdere meta-onderzoeken, waarbij de resultaten van verschillende onderzoeken bij elkaar genomen worden, tonen aan dat onderwijskwaliteit niet afhankelijk is van grootte van een school, maar wel van de grootte van een klas. De kwaliteit van onderwijs wordt al negatief beïnvloed vanaf meer dan 21 leerlingen per groep. Daarom bereiden SP en D66 een wetsvoorstel voor kleinere klassen voor. Waarom zouden wij in Nijmegen dan klassen van meer dan 30 leerlingen accepteren?

Nu dit besluit onomkeerbaar lijkt, staan niet alleen de ouders en leerlingen van de Driemaster voor een voldongen feit. Ook andere ouders en leerlingen van omliggende scholen zullen deze pijn voelen. Drukkere klassen, minder individuele aandacht voor leerlingen en een nog hogere werkdruk onder leerkrachten met meer kans op uitval.


Niets onderzocht, alle alternatieve scenario’s in de prullenbak

De bestuurder zal opwerpen dat meerdere scenario’s zijn onderzocht, maar dat sluiting van de Driemaster het enige haalbare scenario is. Gedegen onderzoek is alleen nooit gedaan, de voors en tegens van enkele alternatieven zijn lichtjes tegen elkaar afgewogen. Bovendien  gaat zij daarbij volledig voorbij aan verschillende oplossingen die door ouders, wijkbewoners en ondernemers werden gedaan, zoals het starten van een peutergroep in het schoolgebouw, of kinderopvang in de niet gebruikte ruimten. Door bestemmingen in het gebouw te combineren zal het makkelijker zijn om de kosten met betrekking tot onderhoud en verduurzaming van het pand te dragen. Deze oplossingen heeft de bestuurder niet willen onderzoeken.


Rol van de gemeente

In Nijmegen zijn bijna alle scholen doorgedecentraliseerd. Dat wil zeggen dat de schoolbesturen financiering ontvangen direct vanuit het rijk, zonder tussenkomst van de gemeente. Dit heeft als belangrijk neveneffect dat een schoolbestuur zelfstandig kan besluiten om een school te sluiten. Zij heeft daarbij geen goedkeuring van de gemeente nodig. De gemeente heeft geen bevoegdheden ten aanzien van een dergelijk besluit.


Kom in actie

Er zijn meer kleine scholen in Nijmegen. In de gesprekken die ouders met bestuurder en gemeente voerden over de sluiting van de Driemaster werd duidelijk: meer scholen worden bedreigd met sluiting. Wil je goed onderwijs en persoonlijke aandacht voor je kind en vooral geen plofklas? Kom dan in actie!


Behoud de kleine school

Kleine scholen zijn
in gevaar


De kleine school dreigt te verdwijnen. Niet alleen in Bottendaal of Nijmegen, maar door het hele land staat de kleine school onder druk.
Grote scholen zijn 'meer kostenefficiënt' en kleine scholen hebben het nakijken.
Naar de kwaliteit van onderwijs hoeft niet eens gekeken te worden.


Op dit moment kan een school met minder dan 200 leerlingen al zonder pardon opgeheven worden.
In Nijmegen zit de zogenaamde opheffingsnorm op 181 leerlingen.
Meerdere scholen in Nijmegen zitten onder deze norm en ook bij hen kan een sluiting boven het hoofd hangen.


Laat dit niet gebeuren want primair onderwijs is GEEN bedrijf!

Geef ouders de keuze voor het welzijn van hun kind om te kiezen voor een kleine school, niet alleen in de dorpen maar ook in de stad.




Houd de kleine school
open voor 'Goed Onderwijs'

Iedere school en stichting wil Goed Onderwijs voor de kinderen. Dit is ook de slogan van Stichting Sint Josephscholen.
De geplande doordecentralisatie zorgt o.a. voor grotere scholen en grotere klassen. Deze efficiëntieslag is zeker niet in het belang van de kinderen. Groter is niet beter.

De kwaliteit van onderwijs wordt namelijk al negatief beïnvloed vanaf meer dan 21 leerlingen per groep. Daarom bereiden SP en D66 een wetsvoorstel voor kleinere klassen voor.


Onderzoeken laten zien dat kleine klassen zorgen voor betere leerprestaties van leerlingen.

Dat laten ook de CITOresultaten van de Driemaster zien, dat ondanks de bestuurlijke verwaarlozing het onderwijsniveau ruim op peil houdt.

Met kleinere klas heeft iedereen meer kansen
Donderdag 28 november 2024


Deze opinie verscheen op 27-11-2024 in het Algemeen Dagblad


Deze week behandelt de Tweede Kamer de begroting van Onderwijs.
Om de werkdruk te verminderen en de kwaliteit te verhogen moeten de klassen veel kleiner, stellen SP-Kamerlid Sandra Beckerman en D66-Kamerlid Ilana Rooderkerk.


De cao-onderhandelingen voor het voortgezet onderwijs zijn vastgelopen op het terugdringen van werkdruk. Leraren staan onder hoge druk voor steeds grotere klassen.


Om de werkdruk te beteugelen en de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren moet de politiek in actie komen. SP en D66 dienen daarom opnieuw een wet in voor kleinere klassen. Heel veel onderzoeken laten zien dat kleine klassen zorgen voor betere leerprestaties van leerlingen. In de jaren 80 deden ruim 6500 leerlingen in Tennessee (VS, red.) mee aan een groot onderzoek naar het effect van de klassengrootte op de leerprestaties. Vier jaar lang zaten leerlingen ofwel in een kleine klas, ofwel in een grotere klas. Na afloop bleek dat de leerlingen in de kleine klassen beter konden lezen en rekenen dan de leerlingen in de grote klassen. Juist voor kinderen uit arme gezinnen werkten de kleine klassen extra goed. Recent onderzoek uit Nederland laat ook zien dat kleine klassen beter zijn voor leraren. Onderzoek door ResearchNed onder leraren toont aan dat elke extra leerling in de klas zorgt voor een hogere werkdruk en uiteindelijk voor een hoger ziekteverzuim. De ideale klassengrootte ligt volgens leerkrachten in het primair en het voortgezet onderwijs op 21 en 20.

In het basisonderwijs is 22 procent van de klassen op dit moment groter dan 28 leerlingen. De afgelopen jaren hebben wij vaak gepleit voor een wettelijk maximum op de klassengrootte. Telkens werd echter aangevoerd dat dit vanwege het lerarentekort niet zou kunnen. Het is tijd dat we dit debat omdraaien. Hoe langer we wachten met een wettelijke norm voor de klassengrootte, hoe groter het lerarentekort wordt. Vanwege de grote klassen is de werkdruk hoog, vanwege de hoge werkdruk vallen leraren uit of verlaten het onderwijs, vanwege uitvallende en vertrekkende leraren worden de klassen groter. Om uit deze neerwaartse spiraal te komen, moeten er maatregelen worden genomen.


Kleine klassen kosten op korte termijn geld, maar leveren ook financieel veel op.

Uit onderzoek van SEO (2020) blijkt dat een investering van 1,5 miljard euro in kleinere klassen en betere begeleiding van startende leraren op termijn 3,5 miljard aan extra economische groei oplevert. We zien nu dat veel onderwijsgeld onnodig wordt uitgegeven aan bijvoorbeeld commerciële bureaus. Zo werd vorig jaar bijna een miljard uitgegeven aan externe inhuur. Ook met het huidige lerarentekort kunnen we stappen zetten naar kleinere klassen.

Als we uit de onderwijscrisis willen komen, moeten we nu gedurfde stappen zetten.